رهیافت ضدعفونی هوای سالن های مرغداری با استفاده از مه پاشی

لزوم ضدعفونی هوای مرغداری

در طی سالیان اخیر ، پرورش مرغ در بسیاری از کشورها نظیر هلند ، دانمارک ، فرانسه ، آمریکا ، کانادا ، چین و لهستان روبه افزایش است .

تراکم در سالن های پرورش طیور یک منبع مهم ایجاد آلودگی از طریق هوا می باشد. 

هوای سالن های مرغداری می تواند با آلودگیهای نظیر سلولهای تجمع یافته باکتریایی و قارچی ،

اندوتوکسین باکتری های گرم منفی (لیپولی ساکارید LPS ) ، بتاکاروتن قارچی ، اسپورهای قارچی

و قطعات میسیلیوم قارچی آلوده باشند. این آلودگی ها از طریق آیروسل ها در هوا معلق و پراکنده می شوند.

در این بیوآیروسل ها امکان حضور انواع مختلفی از جنس های باکتریایی نظیر Streptococcu – Mycoplasma – Staphylococcus – Salmonella -Pasteurella – Corynebacterium -Bacillus و ویروس هایی نظیر ویروس برونشیت عفونی ، آنفلوآنزا ، نیوکاسل و … وجود دارد.

این میکروارگانیسم ها می تواند از منابع گوناگونی نظیر خاک ، جیره غذایی بستر ،

مدفوع و پوست پرندگان وارد هوای سالن ها شوند.

همچنین قرار گرفتن در معرض این آلودگی ها می تواند منجر به تشدید آسم ، ایجاد سندروم های شبه آسمی ،

حساسیت های غشای مخاطی ، برونشیت مزمن و نیز تحریک سیستم تنفسی و بروز حساسیت در پرسنل و کارکنان شود.

این مساله اگر چه دارای مضرات سلامتی برای افراد می باشد ،

از سوی دیگر می تواند باعث انتقال آلودگی از یک فارم به فارم دیگر و شیوع آلودگی و بیماری ها شود ،

به همین علت نگرانی ها در سطح جهانی در خصوص آلودگی های بیولوژیکی منتقل از طریق هوا رو به افزایش است.

اهمیت توجه به موضوع کنترل کیفیت میکروبی هوا 

منجر به افزایش توجه به استفاده از روش های نوین بدون ایجاد اثرات منفی بر روی افراد ، محصول و حیوانات گردیده است.

یکی از روش های رفع آلودگی هوای سالن ها کاربرد ضدعفونی کننده ها یا استفاده از رهیافت مه پاشی (Fogging )می باشد.

این راهکار به دلیل کوچک بودن اندازه ذرات مایع ضد عفونی کننده باعث حصول اطمینان از دسترسی به تمامی فضاها و سطوح موردنظر و ضدعفونی مناسب می شود.

این فرایند به طیور ویژه به منظور کاهش تعداد میکروارگانیسم های موجود در هوا که از طریق راههای گوناگون نظیر فضاهای باز ، افراد و یا از طریق ایجاد آیروسل در هنگام تمیز کردن فضاهای سالن موجب آلودگی می شوند ،

به کار می رود. 

مه پاشی با توجه به اندازه ذرات ایجاد گردیده و به روش های مختلفی انجام می پذیرد.

 در بین انواع روش های مه پاشی ، مه پاشی خشک ( DRY FOG ) یک تکنولوژی نوین محسوب می شود. 

که در آن از هوای فشرده برای تولید ذرات مه ( یا قطر کمتر از ۲۰ میکرون ) استفاده می شود.

مشخص است که ذرات با اندازه بزرگتر سریعتر ته نشین شده و از قابلیت پراکندگی کمتری برخوردارند ،

در حالیکه ذرات کوچکتر تولید شده در روش مه پاشی خشک مدت زمان بیشتری در فضا باقی می مانند. 

در انتخاب مه پاش های مناسب طول میزان پاشش ، قطر ذرات ، حجم مایع مصرفی با توجه به حجم فضای سالن ،

جهت انجام مه پاشی (بالا به پائین یا پائین به بالا )  ،مدت زمان فرآیند مه پاشی ، فواصل بین زمانهای مه پاشی

و همچنین توجه به کنترل میزان دما و رطوبت سالن ها از نکات حائز اهمیت می باشد. 

از موارد مهم دیگر که در هنگام فرآیند مه پاشی فضاها بایستی مورد توجه قرار گیرند

می توان به خاموش بودن سیستم تهویه ، باز بودن درب ظرف ، وسایل و تجهیزات ،

بسته بودن تمامی درب و پنجره ها ،عدم ایجاد رطوبت توسط مه پاش

و نهایتا ایجاد مه غلیظ در تمامی فضای سالن مرغداری شامل گوش و نقاط کور می باشد.

آب الکترولیزه 

یک ماده ضدعفونی قابل استفاده در مه پاشی آب الکترولیزه شده ( EOW ) می باشد.

آب الکترولیزه شده یا آنولیت از طریق الکترولیز محلول نمک در یک سلول حاوی کاتد و آند و غشای انتخابی تولید می شود . 

این ماده دارای PH خنثی ،پتانسیل اکسیداسیون احیای بالا (ORP) و ترکیبات کلر- اکسیژن می باشد

که در نهایت منجر به خاصیت میکروب کشی قوی می گردد.

این محصول از طریق تخریب آنزیم های کلیدی و در نتیجه ایجاد متابولیسم نامتعادل ،

دکربوکسیلاسیون اکسیداتیو اسیدهای آمینه به نیترات ها و آلدهیدها ، واکنش یا اسیدهای نوکلییک  ،

پورین ها و پریمیدین ، جلوگیری از همانند سازی DNA ،تاثیر بر روی دیوار سلولی میکروارگانیسم

و ایجاد اختلاف فشار در داخل و خارج از سلول و در نهایت ترکیدن سلول موجب میکروب کشی می گردد.

مکانیسم ضدعفونی چندگانه آب الکترولیز شده ، باعث شده است که این محصول یک ضدعفونی کننده وسیع الطیف در صنایع کشاورزی و مرغداری به شمار آید.

عملکرد باکتری کشی این ماده ضدعفونی کننده بر روی میکروارگانیسم هایی نظیر

Mycobacterium – influenza virus H5 N1 – E.Cole – Hepadnavirus – Salmonella entritidis – Listeria monocytogen گزارش گردیده است.

همچنین قدرت اثر این ماده به عنوان یک ضدعفونی کننده موثر با کاهش تعداد ۶ سیکل لگاریتمی در باکتریهای نظیر E.Coli – LMonocytogenes – P.Aeruroginosa – Staphglococcus aureus بر روی سطوح استیل و شیشه ای اثبات گردیده است.

و همچنین در بررسی انجام پذیرفته توسط Clark و همکاران تعداد باکتری های S.aureus به (MRSA) METHICILLIN  و Acinetobacter baumannii تلقیح گردیده بر روی سطحی از جنس سرامیک با استفاده از فرآیند مه پاشی سالن ها حتی در حضور پرنده ها و انسان موجب کنترل بیماری های ویروسی ، باکتریای و قارچی در واحدهای پرورش طیور می شود. 

این رهیافت علاوه بر ایمنی ، ضدعفونی مرغداری و قدرت اثر بالا منجر به کاهش هزینه های مستقیم و غیر مستقیم در صنعت مرغداری می گردد.