دسترسی سریع مطالب
اثرات تغذیه بر سلامت گاو
سلامتی در گاو به فاکتورهای متعددی بستگی دارد و عوامل زیادی از جمله ژنتیک ، هورمون ها و استرس اکسیداتیو بر ایمنی موثر هستند اما با این وجود یکی از مهم ترین عوامل موثر بر پاسخ ایمنی ، تغذیه است.
عملکرد صحیح سیستم ایمنی جهت عملکرد ، آسایش و رفاه دام حیاتی است.
پوست اولین سد دفاعی ایمنی بدن محسوب می گردد.
هرگونه برش یا خراشیدگی سطح پوست موجب ورود عوامل بیماری زا به بدن می شود.
مرحله بعدی ایمنی ذاتی (غیر اختصاصی ) است که موجب التهاب می گردد.
به دنبال ایجاد التهاب مرحله دوم با عنوان مرحله ایمنی اختصاصی فعال می گردد ،
که آنتی بادی ها در این مرحله تولید می شوند . ایمنی حاصل از واکسیناسیون از نوع ایمنی اختصاصی است.
این سیستم در سلول هایی که دچار التهاب شده اند ایمنی خاطره ایجاد می کنند و اگر عامل بیماری زای مشابه مجدد وارد بدن شود پاسخ ایمنی بسیار سریع تر خواهد بود.
تغذیه و پاسخ ایمنی
یکی از مهم ترین عوامل موثر بر سیستم ایمنی تغذیه گاو است.
داده هایی مبنی بر اثر منفی سوء تغذیه بر سیستم ایمنی پستانداران وجود دارد.دوره انتقال بیشترین استرس فیزیولوژیک را متحمل می شود .
در دوره کلوزآپ (close up ) گاوها سرکوب ایمنی را می توانند تجربه کنند. (Sordillo et al. , 2009 )
هردو حالت کمبود و مصرف بیش از حد مواد مغذی مصرفی در پستانداران موجب اختلال در سیستم ایمنی می شود.
پس جیره گاوها در دوره انتقال باید با دقت بالایی تامین شود.
محققان در یک بررسی نشان دادندکه گاوهای شیری درگیر با تب شیر نزدیک به ۵/۴ بار بیشتر احتمال درگیر شدن به ورم پستان را دارند
و بین سیستم های متابولیکی بدن و سیستم ایمنی ارتباط بسیار نزدیکی وجود داشته و در شرایط تنش می تواند پر رنگ تر باشد.
در گاوهای شیری میکروارگانیسم های بیماری زا که عمدتا از نوع باکتری های گرم منفی هستند
باعث ایجاد عفونت هایی مانند کولی باسیلوز عفونی در گوساله ، ورم پستان ، عفونت سالمونلایی ، بروسلوز ، متریت و سایر عفونت ها که منجر به ایجاد چالش های جدی در گاو شیری می شوند
و توجه به بهبود مواد مغذی در جهت سیستم ایمنی و بهبود سیستم های دفاعی ضروری می باشد.
حداقل کردن تعادل منفی انرژی
به حداقل رساندن تعادل منفی انرژی بعد از تولد گوساله مهمترین هدف تغذیه ای به شمار می آید.
گاوهای باتعادل منفی انرژی ، دچار کاهش وزن جهت تامین انرژی می شوند ،
که خود موجب افزایش وضعیت التهابی می گردد ( Sordillo ec al. , 2009 ). همچنین موبیلیزاسیون بافت چربی که جهت جبران کمبود نیاز انرژی دریافت نشده از خوراک اتفاق می افتد،
اثرات مشخصی را بر متابولیسم بدن و سیستم ایمنی دارد (Ingrorts and moyes, 2009 ).
به حداقل رساندن تعادل منفی انرژی نیازمند یک شکمبه سالم با کارایی بالا است که می تواند
با تغذیه یک جیره بالانس همراه با علوفه مرغوب ایجاد شده باشد.
در گاو آبستن همزمان با افزایش وزن گوساله ، مصرف ماده خشک کاهش می یابد که نیاز است تراکم مواد مغذی جیره حفظ شود .
تامین کربوهیدرات های محلول و پروتئین در دسترس باید در جیره گاوهای دوره انتقال لحاظ گردد.
گفته می شود که این گاوها با سطح بهینه علوفه تامین گردد تاخطر ایجاد مشکلات گوارشی کاهش یابد.
به طوری که استفاده از افزودنی ها با بهبود میکروفلور شکمبه افزایش هضم علوفه
و جلوگیری از باکتری های اسید لاکتیک ضروری می باشد.
جلوگیری از تنش اکسیداتیو
تنش اکسیداتیو اغلب به عنوان عامل منفی بر سیستم ایمنی مورد بحث قرار گرفته است .
این به خوبی پذیرفته شده است که سلنیم (Se) یک آنتی اکسیدان مهم در کنار ویتامین E است که اثر چشمگیری بر کاهش تنش اکسیداتیو دارد.
آنزیم های حاوی SE مانند گلوتانیون پراکسید از ترکیباتی را که تنش اکسیداتیو را افزایش می دهند
از بین می برند و پاک می کنند .
همچنین (Se) موجب صرفه جویی در مصرف ویتامین E در بدن نیز می شود.
سطوح آنزیم های حاوی سلنیوم شناخته شده است جهت کاهش دوره خشکی طولانی در گاوها ، اما این سطوح در گاوهای تازه زا افزایش می یابد.
اثر کمبود Se به اثر عملکرد ضعیف سیستم ایمنی در بدن شباهت دارد.
تامین کافی نیاز Se تاثیر مثبتی بر توانایی دام در مقابل عفونت ها و شاخص های باروری دارد.
بهبود وضعیت Se در تغذیه گاو ها جهت پشتیبانی سیستم ایمنی بسیار ضروری است. نه تنها میزان Se بسیار مهم است،
به خوبی اثبات شده است که منابع آلی مواد معدنی زیست فراهمی بالاتری نسبت به منبع معدنی آنها دارند.
جذب بالاتر این منابع در بدن نسبت به منابع موجب ایجاد یک منبع ذخیره مفید در بدن می شود که در هنگام استرس فیزیولوژیکی مانند دوره انتقال از بافت مورد نظر آزاد می شوند.
اثر مثبت Se آلی در مقایسه با سایر منابع آلی مانند روی ، مس چشمگیر بوده است.
در زمان ایجاد عفونت ،کمبود روی به صورت قابل توجهی افزایش می یابد.
روی جهت پایداری و مقاومت اولین سد دفاعی (پوست) در مقابل عوامل عفونی ، بسیار حیاتی است و
سلول های در گیر با عفونت نیز جهت پاسخ ثانویه (پاسخ اختصاصی ) می شود .
همچنین کمبود مس نیز موجب سرکوب سیستم ایمنی می گردد.
نتیجه گیری
به طور ویژه پاسخ ایمنی برای عملکرد بهتر در گاو شیری حیاتی است و گاوهای دوره انتقال بیشترین ریسک اختلال در سیستم ایمنی را دارند .
مواد مغذی نقش حیاتی در سلامت گاو ایفاء می کنند.
و تامین مواد معدنی جیره ها باید در جهت افزایش ایمنی گاو به صورت بهینه فرموله شوند
تا حداکثر عملکرد شکمبه را به همراه داشته باشد.
تغذیه و بهینه سازی سطح ایمنی در گاو خشک حیاتی بوده
و توجه به مواد مغذی مرتبط با سدهای دفاعی بدن مانند مواد مغذی بهبود دهنده ترکیبات کراتینه در جهت ایجاد سد دفاعی در سیستم پستانی ،
سم و تقویت و تحریک پرزهای دستگاه گوارش جهت بازسازی و شروع دوباره ضروری است.
با سلام و خسته نباشید
من یک گاو جرسی دو رگه دارم که نزدیک زایمانش هست
متاسفانه مسافت زیادی جابجاش کردم
که روز اول چیزی نخورد و یک مایع سفید مانند پپپپیشاب دفع کرد
و شب اول بی قرار بود اما روز بعد به حالت عادی برگشت و خوراک شروع کرد
سوال من این است چگونه متوجه شویم سقط کرده یا خیر و اینکه تغذیه اش چگونه باشد و چه موارد دیگری را باید رعایت کنیم
با سپاس
سلام وقت به خیر
سوال شما به همکاران واحد فنی ارجاع داده شد.
یکی از همکاران ما می گویند که این امر به شدت اشتباه بوده که حیوان را در این حالت حمل کردید.
حتما لازم است تحت نظر دامپزشک قرار گیرد تا حداقل اتفاق بدی برای حیوان در این حالت نیفتد.
اگر گاو سقط کرده باشد در روزهای آینده گوساله دفع خواهد شد.
ممنون از شما دوست عزیز موفق باشید عالی بود
شرکت تعاونی کشاورزی گاوداران اصفهان و حومه